Nhiều người trong chúng ta đôi khi gặp phải sự cố mất dữ liệu trong máy tính vì những lý do không mong muốn. Do đó, nếu không thường xuyên sao lưu máy tính, bạn có thể mất các tệp đó mãi mãi. Dưới đây là 3 phương pháp sao lưu dữ liệu an toàn nhất mà ai cũng có thể tự thực hiện trên máy tính của mình.
1. Những dữ liệu nào cần phải sao lưu?
Trước khi tìm hiểu phương pháp sao lưu dữ liệu an toàn, chúng ta phải xác định được những dữ liệu nào cần thiết phải sao lưu.
- Dữ liệu cá nhân: Đầu tiên và quan trọng nhất chính là dữ liệu cá nhân. Mọi dữ liệu cá nhân từ hình ảnh, video gia đình, bạn bè cho đến tài liệu quan trọng khác trên máy tính của bạn đều cần phải được sao lưu thường xuyên và bảo vệ cẩn thận. Một khi những dữ liệu này mất đi thì không có cách nào để khôi phục lại.
- Hệ điều hành và các chương trình hệ thống: Bên cạnh dữ liệu cá nhân, nếu cẩn thận hơn bạn cũng có thể sao lưu cả hệ điều hành và các chương trình cài đặt trên máy. Nếu bạn là người thích khám phá các tệp hệ thống hay thường xuyên cập nhật phần cứng thì việc có một bản sao lưu toàn bộ hệ thống sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian hơn khi gặp sự cố.
2. Phương pháp sao lưu dữ liệu đơn giản và an toàn
2.1 Sao lưu vào ổ cứng ngoài
Đây là phương pháp sao lưu dữ liệu truyền thống. Bạn có thể sao lưu mọi dữ liệu từ máy tính vào một chiếc ổ cứng ngoài nhỏ gọn bằng cách sử dụng các tính năng sao lưu tích hợp sẵn trong máy.
Cụ thể, trên Windows 10 và 8 có công cụ sao lưu là File History; Windows 7 sử dụng Windows Backup. Trong khi đó, các dòng máy MAC sử dụng Time Machine để sao lưu dữ liệu. Bạn cần thực hiện kết nối ổ cứng rời với máy tính và sử dụng các công cụ sao lưu để tránh mất dữ liệu không mong muốn. Và tốt nhất nếu sử dụng máy tính để bàn, bạn nên cắm luôn ổ đĩa vào máy để dữ liệu được sao lưu liên tục.
- Ưu điểm: Giá thành rẻ và tốc độ sao lưu nhanh chóng
- Nhược điểm: Nếu máy tính và ổ cứng cùng bị hư hại thì toàn bộ dữ liệu sao lưu sẽ mất theo.
2.2 Sao lưu lên Internet
Nếu bạn muốn đảm bảo mọi dữ liệu của mình luôn an toàn, có một cách khác là sao lưu chúng lên internet bằng một dịch vụ như: Backblaze. Backblaze là dịch vụ sao lưu trực tuyến nổi tiếng được nhiều chuyên gia khuyên dùng.
Chỉ với mức phí 6 USD (khoảng hơn 120.000 VND/tháng), các chương trình chạy ẩn trên máy tính sẽ tự động sao lưu các tệp của bạn vào bộ nhớ web của dịch vụ. Bạn cũng có thể khôi phục lại những tệp đó bất cứ khi nào cần dùng tới.
- Ưu điểm: Sao lưu trực tuyến bảo vệ bạn khỏi bất kỳ sự cố mất dữ liệu nào như: Hỏng ổ cứng, trộm cắp, thiên tai,…
- Nhược điểm: Các dịch vụ này thường mất phí và quá trình sao lưu ban đầu có thể tốn thời gian hơn so với ổ đĩa ngoài nếu số lượng tệp sao lưu lớn.
Lưu ý: Khi sử dụng dịch vụ sao lưu Backblaze, nếu bạn xóa một tệp trên máy tính của mình thì tệp đó sẽ bị xóa khỏi các bản sao lưu trực tuyến sau 30 ngày. Bạn không thể quay lại và khôi phục các tệp đã xóa hoặc phiên bản trước của tệp sau khoảng thời gian này.
2.3 Sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây
Lưu trữ đám mây là phương pháp sao lưu phổ biến, được hầu hết mọi người sử dụng. Thay vì chỉ lưu trữ dữ liệu trên ổ cứng máy tính, giờ đây bạn có thể lưu trữ trên một số dịch vụ như: Dropbox, Google Drive, Microsoft OneDrive hoặc các dịch vụ lưu trữ đám mây tương tự.
Sau khi đăng ký dịch vụ, mọi dữ liệu trên máy tính sẽ tự động đồng bộ hóa với tài khoản của bạn trên mọi thiết bị. Vì vậy, nếu gặp vấn đề với ổ cứng, bạn vẫn còn bản sao của các tệp được lưu trữ trên đám mây và các thiết bị khác của mình.
- Ưu điểm: Sao lưu dễ dàng, nhanh chóng, miễn phí trong một số trường hợp, hạn chế rủi ro mất dữ liệu.
- Nhược điểm: Hầu hết các dịch vụ đám mây chỉ cung cấp vài gigabyte dung lượng miễn phí. Nếu muốn sao lưu số lượng lớn, bạn phải trả phí để có thêm dung lượng. Bên cạnh đó, tùy vào các tệp sao lưu mà phương pháp này có thể đơn giản hoặc phức tạp hơn một chương trình sao lưu trực tiếp.
3. Những lưu ý khi sao lưu dữ liệu
- Sử dụng một phương pháp sao lưu là chưa đủ
Bạn đang tự hỏi, vậy phương pháp sao lưu nào là hiệu quả nhất? Câu trả lời là không có một phương pháp sao lưu nào hoàn hảo 100%. Cách tốt nhất để bảo vệ dữ liệu chính là kết hợp nhiều phương pháp. Việc sao lưu dữ liệu sẽ hiệu quả gấp nhiều lần nếu bạn có cả bản sao lưu trực tuyến và sao lưu cục bộ.
Nếu bạn sao lưu dữ liệu ở đâu đó trên internet bằng các dịch vụ như: Backblaze hay Dropbox, đó là một bản sao lưu trực tuyến. Ngược lại, khi sao lưu dữ liệu vào ổ cứng ngoài và lưu trữ trong PC tại nhà, đó gọi là một bản sao lưu cục bộ.
Sao lưu cục bộ nhanh và đơn giản hơn, đồng thời là tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại việc mất dữ liệu. Nếu bạn bị mất tệp, bạn có thể nhanh chóng khôi phục chúng từ ổ đĩa ngoài. Tuy nhiên, chỉ dựa vào các bản sao lưu cục bộ thôi là chưa đủ. Nếu ngôi nhà của bạn bị cháy rụi hay máy tính cùng ổ cứng ngoài bị kẻ trộm đánh cắp, dữ liệu cũng theo đó mà một đi không trở lại.
Để giải quyết vấn đề này, bạn có thể sao lưu dữ liệu của mình lên Dropbox, Google Drive hoặc OneDrive, đồng thời thực hiện sao lưu thường xuyên vào ổ đĩa ngoài. Hoặc bạn có thể sử dụng dịch vụ Backblaze để sao lưu trực tuyến kết hợp công cụ File History trên Windows để tạo bản sao lưu cục bộ.
Nói chung, có rất nhiều cách để sử dụng các dịch vụ song song với nhau và cách thực hiện tùy thuộc vào mỗi người. Cuối cùng cần đảm bảo rằng bạn có một chiến lược sao lưu chắc chắn, với đầy đủ các bản sao lưu cục bộ và trực tuyến, tạo nên một mạng lưới toàn diện chống lại việc mất mát dữ liệu.
- Tự động hóa quá trình sao lưu
Nghe thì có vẻ phức tạp, nhưng bạn càng tự động hóa quá trình sao lưu của mình thì việc sao lưu dữ liệu sẽ diễn ra thường xuyên hơn và khả năng đánh mất dữ liệu sẽ thấp hơn. Đó là lý do tại sao bạn nên sử dụng một công cụ tự động thay vì sao chép các tập tin vào ổ đĩa ngoài một cách thủ công, vừa tốn thời gian, vừa không đều đặn.
Các dịch vụ sao lưu trực tuyến như Backblaze sẽ tự động thực hiện sao lưu mỗi ngày. Tất cả những gì bạn cần làm là cài đặt chương trình và Backblaze sẽ tự động làm tiếp phần việc còn lại.
Ngoài ra, nếu bạn không muốn trả bất cứ khoản phí nào, hãy cân nhắc sử dụng các dịch vụ đồng bộ hóa tệp như: Dropbox, Google Drive hoặc Microsoft OneDrive để tự động đồng bộ hóa các tệp quan trọng. Bằng cách này, nếu không may bị mất bản sao lưu cục bộ, ít nhất bạn còn có một bản sao trực tuyến.
Việc sao lưu dữ liệu thường xuyên là thao tác vô cùng cần thiết giúp bạn giảm thiểu tối đa thiệt hại khi gặp sự cố không mong muốn. Chính vì vậy, bạn hãy tạo ra nhiều bản sao lưu nhất có thể và lưu trữ chúng tại nhiều nơi khác nhau, để luôn sẵn sàng cho mọi tình huống có thể xảy ra.
